همه چیز درباره رشته مهندسی مکانیک
رشته‌های مهندسی به یکی از اولین انتخاب‌ها برای تمام جوانان و محصلان تبدیل شده‌اند و به دلیل بازار کاری که بیشتر این رشته‌ها دارند، تقاضا نیز برای آنها زیاد است. اما مطمئنا در میان رشته‌های مهندسی هستند رشته‌هایی که بیشتری تقاضا را دارند و همچنین آینده شغلی آنها روشن‌تر است. نگاهی به موقعیت های شغلی برای مهندسین مکانیک به ما نشان می‌دهد که این رشته می‌تواند در میان بهترین رشته‌های مهندسی برای جوانان هم از نظر آینده شغلی و هم از نظر کاریابی باشد.
رشته مهندسی مکانیک
در طول انقلاب صنعتی در اروپا و در قرن 18، رشته و حرفه‌ای به نام مهندسی مکانیک خلق شد و این رشته تا به امروز به عنوان یکی از محبوب‌ترین رشته‌های مهندسی به شمار می‌آید که البته قدمت بسیار طولانی نیز دارد.
مهندسان مکانیک نقش مهمی در صنایع خودروسازی، هوافضا، بیوتکنولوژی، کامپیوتر و الکترونیک، اتوماسیون و صنایع تولیدی دارند. کار آنها طراحی، توسعه، ساخت و آزمایش انواع دستگاه‌ها، ابزارها، موتورها و ماشین‌ها است.
مهندسان مکانیک قادرند همه چیز را از قطعات کوچک مانند اتصالات مینیاتوری گرفته تا ماشین آلات بزرگ مانند خودرو را طراحی و تولید کنند. کار آنها به دست گرفتن مرحله طراحی و تولید محصول و بررسی آن از نظر زیبایی، عملکرد و دوام است. نمونه‌هایی از محصولاتی که مهندسان مکانیک می‌توانند طراحی و توسعه دهند عبارت‌اند از:
- گیربکس‌ها
- قطعات موتور
- موتورهای هواپیما
- سیستم‌های کنترل
- دستگاه‌های مصنوعی
- چاپگرها
- ابزارهای نیمه هادی
- حسگرها
- توربین‌های گازی
- توربین‌های بادی
- سلول‌های سوختی
- کمپرسور
- روبات‌ها
- ماشین آلات
مهندس مکانیک چه می‌کند؟
مهندسی مکانیک یکی از قدیمی‌ترین رشته‌های مهندسی است که شامل طراحی، تولید و بررسی عملکرد ماشین آلات با استفاده از اصول فیزیک، مهندسی، ریاضیات و علوم مواد می‌شود.
مهندسی مکانیک در زمینه‌هایی مانند کامپوزیت، مکاترونیک و فناوری نانو بسیار کاربرد دارد و اغلب با مهندسی تولید، مهندسی متالورژی، مهندسی عمران، مهندسی هوافضا، مهندسی برق، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع و سایر رشته‌های مهندسی همپوشانی دارد.
به منظور طراحی و تولید سیستم‌های مکانیکی، مهندسان مکانیک باید درک عمیقی از مکانیک، دینامیک، ترمودینامیک، برق و تحلیل سازه داشته باشند. آنها همچنین باید بتوانند از رایانه و نرم افزار CAD و CAM برای تولید و تجزیه و تحلیل طرح‌های خود و همچنین نظارت بر کیفیت محصولات استفاده کنند.
مهندسان مکانیک معمولاً موارد زیر را انجام می‌دهند:
- مشکلات را تجزیه و تحلیل می‌کنند تا ببینید چگونه می‌توانند به حل مشکلی در یک دستگاه کمک کنند
- طراحی یا طراحی مجدد دستگاه‌های مکانیکی و طراحی نقشه برای ساخت دستگاه
- ساخت نمونه اولیه دستگاه و آزمایش کردن آن
- تجزیه و تحلیل نتایج آزمایش ایجاد تغییر در طرح در صورت نیاز
- نظارت بر روند تولید
مهندسان مکانیک از انواع مختلفی از ابزارها، موتورها و ماشین‌ها استفاده می‌کنند، مانند:
- ژنراتورهای الکتریکی، موتورهای احتراق داخلی و توربین‌های بخار و گاز
- دستگاه‌های مصرف برق مانند تبرید و تهویه مطبوع
- تجهیزات تولید صنعتی، از جمله روبات‌های مورد استفاده در تولید
- ابزارهای دیگر داخل ساختمان‌ها مانند آسانسور و پله برقی
- ابزار و ماشین آلات مورد نیاز برای مهندسان دیگر
- سیستم‌های جابجایی مواد، مانند سیستم‌های نقاله و ایستگاه‌های انتقال خودکار
محل کار مهندس مکانیک چگونه است؟
در میان مشاغل مهندسی، مهندسی مکانیک به عنوان دومین شغل بزرگ مهندسی شناخته می‌شود. مهندسان مکانیک بیشتر در شرکت‌های خدمات مهندسی، تحقیق و توسعه، صنایع تولیدی و شرکت‌های دولتی کار می‌کنند. باقی مهندسان نیز در صنایع تولید ماشین آلات عمومی، تولید قطعات خودرو، مدیریت شرکت‌های دیگر و آزمایشگاه‌های تست محصول و دستگاه مشغول به کار هستند.
مهندسان مکانیک به طور کلی در محیط‌های دفتری کار می‌کنند. آنها ممکن است گهگاه از کارگاه‌ها که مشکلی یا قطعه‌ای از تجهیزات به توجه شخصی آنها نیاز دارد، بازدید کنند. اکثر مهندسان مکانیک به صورت تمام وقت و برخی از آنها تا 60 ساعت یا بیشتر در هفته کار می‌کنند.
شرایط ورود به رشته مهندسی مکانیک
در مقاله چرا در دانشگاه باید مهندسی مکانیک بخوانیم؟ گفتیم که مهندسی مکانیک گسترده‌ترین مبحث مهندسی است که به شما بینشی از سایر شاخه‌های مهندسی می‌دهد و همچنین طیف وسیعی از مشاغل هنگام استخدام مهندس مکانیک، آگهی شغلی دارند. هنگامی که این واقعیت را بپذیرید که این رشته در لیست دانشگاه‌های مهندسی مکانیک ایران می‌تواند موقعیت‌های شغلی بسیاری داشته باشد، سراغ انتخاب درست و عاقلانه می‌روید و ممکن است در نهایت به عنوان یکی از فارغ التحصیلان استخدام شده در ایران و در شرکت‌های بزرگ باشید.
در مورد شرایط ورود به رشته مهندسی مکانیک باید بدانید که، تقریباً همه مشاغل مهندسی مکانیک در سطح ابتدایی نیاز به مدرک کارشناسی مهندسی مکانیک دارند. کنکور و قبولی در دانشگاه های مهندسی معتبر در ایران شما را به سمت گرفتن مدرک مهندسی مکانیک هدایت می‌کند. در دوره 4 ساله مهندسی مکانیک معمولاً دروس مرتبط با ریاضی و علوم فیزیک و همچنین دروس مهندسی و طراحی را می‌گذرانید. گذراندن این چهار سال شما را برای ورود به بازار کار آماده می‌کند، اما اگر می‌خواهید با دست پر وارد بازار کار شوید، حتما گذراندن دوره‌‌های کارآموزی را در برنامه خود بگذارید.
مسلما هستند شرکت‌هایی که مدرک را در اولویت خود قرار می‌دهند و به دنبال مهندسان مکانیکی هستند که مدرک کارشناسی ارشد داشته باشند. بسیاری از مهندسان مکانیک باتجربه برای یادگیری فناوری جدید و توسعه تحصیلات خود، در مقاطع کارشناسی ارشد مهندسی یا مدیریت بازرگانی تحصیل می‌کنند. بسیاری پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد، توانایی و شرایط لازم برای مدیر شدن در شرکت‌ها را نیز دارند.
مهندسی مکانیک برای خانمها
انتخاب شغل بر اساس شرایط کاری و همچنین علاقه، یکی از مهم‌ترین فاکتورها در جدا کردن مشاغل به کارهای زنانه و مردانه به شمار می‌آید. برخی مشاغل نیاز به کار در شرایط سخت و خطرناک دارند و به همین خاطر نه برخی خانمها انجام این مدل را ترجیح می‌دهند و حتی کارفرمایان نیز دوست دارند تا برای این جنس کارها سراغ آقایان بروند.
در مورد مهندسی مکانیک نیز این حالت رخ می‌دهد. بسیاری از دختران و خانمها ترجیح می‌دهند سراغ دیگر رشته‌های مهندسی بروند تا اینکه خود را درگیر کار طراحی و ساخت دستگاه‌های سنگین و پیچیده مکانیکی بکنند. از این رو در برخی از آگهی‌های استخدامی شرکت‌ها برای استخدام مهندسان مکانیک مشاهده می‌شود که به مرد بودن متقاضی اشاره می‌شود. اما با این حال هستند خانم‌هایی که این رشته را برای کار انتخاب می‌کنند و در بازار کار نیز به آنها اهمیت داده می‌شود.
آینده‌ی شغلی مهندسی مکانیک
صنعتی و همچنین پیشرفته شدن جهان این امکان را برای مهندسان مکانیک فراهم کرده است که به داشتن آینده‌ای روشن، فکر کنند. در بررسی‌ها عنوان شده است که بازار کار مهندسی مکانیک از سال ۲۰۱۹ تا سال ۲۰۲۹، حدود ۳/۹ درصد رشد داشته باشد که اندکی کمتر از رشد میانگین همه‌ی مشاغل است.
سخن پایانی
نیاز و تقاضا برای استخدام مهندسین مکانیک روند رو به رشدی در ایران دارد و همین موضوع باعث شده که بسیاری به تحصیل در رشته مهندسی مکانیک روی آورند. تحصیل در این رشته نیاز به دانش در ریاضی، فیزیک و تجزیه و تحلیل دارد و در طول دوره تحصیلی نیز مهارت‌های دیگری به مهندسان مکانیک افزوده می‌شود که آنها را برای وارد شدن به بازار کار آماده می‌کند.