معرفی گروه شغلی و زمینه های تخصصی
معرفی گروه شغلی مهندسی
مفهومی که ما با نام مهندسی با آن آشنا هستیم، در واقع استفاده از علوم و ریاضیات برای حل مسائل است. افراد تحصیل کرده در تمام رشته‌های مهندسی هستند که به دنبال کشفِ نحوه عملکرد اشیاء می‌روند و کاربردهای عملی آنها را برای رسیدن به اکتشافات جدید پیدا می‌کنند. دانشمندان و مخترعان اغلب به دنبال این هستند که وسیله‌ای نوآورانه خلق کنند تا با کمک آن زندگی بشر را ارتقا دهند، اما این مهندسان هستند که در ارائه این نوآوری‌ها به جهان نقش اساسی دارند.
فریمن دایسون، فیزیکدان معروف، در کتاب خود تحت عنوان «مشکلات جهان» می‌نویسد: «یک دانشمند خوب فردی است که ایده‌هایی در ذهن دارد، اما یک مهندس خوب کسی است که ایده‌ی خود را می‌سازد و سعی می‌کند چیزی خلق کند که کارآمد باشد. حتی ممکن است این وسیله که توسط مهندسان ساخته می‌شود، از ایده‌ای خارق‌العاده گرفته نشده باشد.»
تاریخ مهندسی جزئی از تاریخ تمدن بشری است. اهرام مصر، استون‌هنج، پارتنون و برج ایفل امروزه به عنوان یادبودهایی از میراث مهندسی در جهان خودنمایی می‌کنند. مهندسان امروزی نه تنها ساختارهای عظیمی مانند ایستگاه فضایی بین‌المللی را ساختند، بلکه در حال ساختن نقشه‌هایی برای تغییرات ژنیکی در انسان و ساخت تراشه‌های کامپیوتری بهتر و کوچک‌تر هستند.
رشته‌های مهم در مهندسی
مهندسی یکی از رشته‌های متنوع در تحصیلات دانشگاهی به‌شمار می‌آید و رشته‌های متعددی را شامل می‌شود. برخی از مهم‌ترین و البته پرتقاضاترین این رشته‌ها عبارت‌اند از:
مهندسی مکانیک
مهندسی مکانیک شامل طراحی، ساخت، بازرسی و نگهداری ماشین‌آلات، تجهیزات و اجزاء و همچنین سیستم‌ها و ابزارهای کنترلی برای نظارت بر وضعیت و عملکرد دیگر دستگاه‌ها و ماشین‌آلات می‌شود. ماشین‌آلاتی که توسط مهندسان مکانیک طراحی و ساخته می‌شوند شامل وسایل نقلیه، ماشین‌آلات ساختمانی و کشاورزی، تاسیسات صنعتی و طیف گسترده‌ای از ابزارها و دستگاه‌های کاربردی می‌شود.
مهندسی برق
مهندسی برق شامل طراحی، آزمایش، ساخت، کنترل، نظارت و بازرسی دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی، ماشین‌آلات و سیستم‌ها می‌شود. سیستم‌هایی که توسط مهندسان برق طراحی و ساخته می‌شوند در مقیاس‌های مختلف از مدارهای میکروسکوپی گرفته تا سیستم‌های بزرگ تولید و انتقال برق هستند.
مهندسی عمران
مهندسی عمران شامل طراحی، ساخت، نگهداری و بازرسی پروژه‌های زیربنایی بزرگ مانند طراحی و ساخت بزرگراه‌ها، راه‌آهن‌ها، پل‌ها، تونل‌ها، سدها و فرودگاه‌ها می‌شود.
مهندسی هوافضا
مهندسی هوافضا شامل طراحی، ساخت و آزمایش هواپیماها و فضاپیماها و همچنین قطعات و اجزایی مانند بدنه هواپیما، نیروگاه‌ها، سیستم‌های کنترل و هدایت، سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی و سیستم‌های ارتباطی و ناوبری می‌شود.
مهندسی هسته‌ای
مهندسی هسته‌ای شامل طراحی، ساخت، بهره‌برداری و آزمایش تجهیزات، سیستم‌ها و فرآیندهای مربوط به تولید، کنترل و تشخیص تشعشعات هسته‌ای می‌شود. این سیستم‌ها شامل شتاب‌دهنده‌های ذرات و راکتورهای هسته‌ای برای نیروگاه‌های برق و کشتی‌ها و همچنین تولید و تحقیق در مورد رادیوایزوتوپ‌ها می‌شوند. مهندسی هسته‌ای همچنین شامل نظارت و محافظت از انسان در برابر اثرات مضر تشعشعات نیز می‌شود.
مهندسی سازه
مهندسی سازه شامل طراحی، ساخت و بازرسی سازه‌های بزرگ مانند ساختمان‌های تجاری بزرگ، پل‌ها و زیرساخت‌های صنعتی می‌شود.
مهندسی پزشکی
مهندسی پزشکی عبارت است از طراحی سیستم‌ها، تجهیزات و دستگاه‌هایی برای استفاده در پزشکی. علاوه بر این، مهندسان پزشکی ارتباط نزدیکی با افراد در تیم پزشکی، از جمله پزشکان، پرستاران، تکنسین‌ها، درمانگران و محققین به منظور تعیین، درک و برآوردن نیازهای آنها برای دستیابی به سیستم‌ها، تجهیزات و دستگاه‌های کاربردی دارند.
مهندسی شیمی
مهندسی شیمی عبارت است از طراحی تجهیزات، سیستم‌ها و فرآیندهایی برای پالایش مواد خام و ترکیب و فرآوری مواد شیمیایی برای تولید محصولات ارزشمند.
مهندسی کامپیوتر
مهندسی کامپیوتر شامل طراحی قطعات سخت افزاری کامپیوتر، سیستم‌های کامپیوتری، شبکه‌ها و نرم افزارهای کامپیوتری می‌شود.
مهندسی صنایع
مهندسی صنایع عبارت است از طراحی و بهینه‌سازی امکانات، تجهیزات، سیستم‌ها و فرآیندهای تولید و پردازش مواد.
مهندسی محیط زیست
مهندسی محیط زیست، علمی برای پیشگیری، کاهش و حذف منابع آلوده‌کننده هوا، آب و زمین است. همچنین، مهندسان محیط زیست مسئول شناسایی و اندازه‌گیری سطوح آلودگی، تعیین منابع آلودگی، پاکسازی و بازسازی مکان‌های آلوده و اطمینان از انطباق فرآیندهای مهندسی بر اساس قوانین هستند.
چرا باید مهندس شد؟
مهندسی در شاخه‌های مختلف، یک حرفه هیجان‌انگیز است؛ اما یکی از بزرگترین مزیت‌های رشته‌های مختلف مهندسی این است که برای تمام چیزهایی در زندگی خود که دوست دارید، وقت می‌گذارید! به این معنا که می‌توانید وسایل و ابزارهایی خلق کنید که خودتان اولین مصرف‌کننده‌های آن خواهید بود و برای کار با آنها اشتیاق دارید. دلایلی که می‌توان برای مهندس شدن نام برد، شامل موارد زیر می‌شوند:
- خلاق بودن: مهندسی یک حرفه‌ی عالی برای استفاده از تخیل است و افرادی که دوست دارند از این قوه خود نهایت بهره را ببرند، مهندسی در شاخه‌های مختلف، یک رشته و حرفه‌ی جذاب به‌شمار می‌آید.
- فرصت همکاری با افراد بزرگ: در حرفه مهندسی نیاز به کار تیمی است و شما با افراد مختلف در شرکت‌ها و محیط‌های کارگاهی کار خواهید کرد. این افراد می‌توانند طراح باشند، می‌توانند معمار باشند، می‌توانند پزشک یا کارآفرین باشند و در نهایت، می‌توانید از بودن در کنار این افراد بهره ببرید و یاد بگیرید.
- با طراحی و ساخت وسایل ضروری، مشکلات را حل کنید: در رشته‌های مختلف مهندسی می‌توانید راه‌حل‌هایی را بیابید که تا به حال به فکر کسی نرسیده است. در واقع، می‌توانید به فردی تاثیرگذار در جامعه و دنیا تبدیل شوید.
- هرگز خسته نشوید: حل خلاقانه مسئله شما را به قلمروی ناشناخته می‌برد و این فرصت را به شما می‌دهد تا در کنار همکاران خود ایده‌پردازی کنید و از هم الهام بگیرید. در این مشاغل، این فرصت را دارید تا از کار خود و هر روز آن لذت ببرید.
- دستمزد خوبی داشته باشید: مهندسان نه تنها در جامعه از احترام برخوردار هستند، بلکه دستمزد بالایی نیز دریافت می‌کنند. حتی در برخی رشته‌های مهندسی و در ابتدای کار، حقوق‌های خوبی داده می‌شود.
- از انعطاف پذیری شغلی لذت ببرید: مدرک مهندسی به شما آزادی زیادی در یافتن شغل رویایی خود می‌دهد. این فرصت برای شما فراهم است تا در صنایع مختلف از طراحی، پزشکی، قانون و دولت کار پیدا کنید. برای کارفرمایان، مدرک مهندسی نشان دهنده فردی تحصیل‌کرده است که روش‌های تجزیه و تحلیل و حل مشکلات را که آموزش دیده و می‌تواند به شرکت در پیشرفت کمک کند.
- مسافرت رفتن: کار میدانی بخش بزرگی از کارهای مهندسی است. بسیاری از مهندسان عمران و معمار می‌توانند پروژه‌هایی برای ساخت آسمان‌خراش‌ها در کشورهای دیگر را بگیرند و یا حتی این فرصت را دارند تا در شرکت‌هایی کار کنند که روی پروژه‌های متعدد در شهرهای مختلف تمرکز دارند.
- تفاوت ایجاد کردن: به هر کجا که نگاه کنید نمونه‌هایی از فعالیت‌های مهندسی را مشاهده می‌کنید که تاثیر مثبتی بر زندگی روزمره بشر داشته‌اند. اتومبیل‌ها ایمن‌تر شدند، سیستم‌های صوتی آکوستیک صدای بهتری ارائه می‌دهند، آزمایش‌های پزشکی دقیق‌تر شدند و رایانه‌ها و تلفن‌های همراه بسیار سرگرم‌کننده‌تر شدند! این تفاوتی است که مهندسان در زندگی ما ایجاد کردند.
- تغییر دنیا: تصور کنید که زندگی بدون کنترل آلودگی برای حفظ محیط زیست، تجهیزات پزشکیِ حیاتی یا مصالح ساختمانی کم هزینه برای ساخت‌وساز، چگونه پیش خواهد رفت. همه اینها نیاز به مهندسی دارند. مهندسان به روش‌های مختلف جان انسان‌ها را نجات می‌دهند، از بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند، فقر را کاهش می‌دهند و از سیاره ما محافظت می‌کنند.
بازار کار مهندسی
مفهومی که ما با نام مهندسی با آن آشنا هستیم، در واقع استفاده از علوم و ریاضیات برای حل مسائل است. افراد تحصیل کرده در تمام رشته‌های مهندسی هستند که به دنبال کشفِ نحوه عملکرد اشیاء می‌روند و کاربردهای عملی آنها را برای رسیدن به اکتشافات جدید پیدا می‌کنند. دانشمندان و مخترعان اغلب به دنبال این هستند که وسیله‌ای نوآورانه خلق کنند تا با کمک آن زندگی بشر را ارتقا دهند، اما این مهندسان هستند که در ارائه این نوآوری‌ها به جهان نقش اساسی دارند.
فریمن دایسون، فیزیکدان معروف، در کتاب خود تحت عنوان «مشکلات جهان» می‌نویسد: «یک دانشمند خوب فردی است که ایده‌هایی در ذهن دارد، اما یک مهندس خوب کسی است که ایده‌ی خود را می‌سازد و سعی می‌کند چیزی خلق کند که کارآمد باشد. حتی ممکن است این وسیله که توسط مهندسان ساخته می‌شود، از ایده‌ای خارق‌العاده گرفته نشده باشد.»
تاریخ مهندسی جزئی از تاریخ تمدن بشری است. اهرام مصر، استون‌هنج، پارتنون و برج ایفل امروزه به عنوان یادبودهایی از میراث مهندسی در جهان خودنمایی می‌کنند. مهندسان امروزی نه تنها ساختارهای عظیمی مانند ایستگاه فضایی بین‌المللی را ساختند، بلکه در حال ساختن نقشه‌هایی برای تغییرات ژنیکی در انسان و ساخت تراشه‌های کامپیوتری بهتر و کوچک‌تر هستند.
رشته‌های مهم در مهندسی
مهندسی یکی از رشته‌های متنوع در تحصیلات دانشگاهی به‌شمار می‌آید و رشته‌های متعددی را شامل می‌شود. برخی از مهم‌ترین و البته پرتقاضاترین این رشته‌ها عبارت‌اند از:
مهندسی مکانیک
مهندسی مکانیک شامل طراحی، ساخت، بازرسی و نگهداری ماشین‌آلات، تجهیزات و اجزاء و همچنین سیستم‌ها و ابزارهای کنترلی برای نظارت بر وضعیت و عملکرد دیگر دستگاه‌ها و ماشین‌آلات می‌شود. ماشین‌آلاتی که توسط مهندسان مکانیک طراحی و ساخته می‌شوند شامل وسایل نقلیه، ماشین‌آلات ساختمانی و کشاورزی، تاسیسات صنعتی و طیف گسترده‌ای از ابزارها و دستگاه‌های کاربردی می‌شود.
مهندسی برق
مهندسی برق شامل طراحی، آزمایش، ساخت، کنترل، نظارت و بازرسی دستگاه‌های الکتریکی و الکترونیکی، ماشین‌آلات و سیستم‌ها می‌شود. سیستم‌هایی که توسط مهندسان برق طراحی و ساخته می‌شوند در مقیاس‌های مختلف از مدارهای میکروسکوپی گرفته تا سیستم‌های بزرگ تولید و انتقال برق هستند.
مهندسی عمران
مهندسی عمران شامل طراحی، ساخت، نگهداری و بازرسی پروژه‌های زیربنایی بزرگ مانند طراحی و ساخت بزرگراه‌ها، راه‌آهن‌ها، پل‌ها، تونل‌ها، سدها و فرودگاه‌ها می‌شود.
مهندسی هوافضا
مهندسی هوافضا شامل طراحی، ساخت و آزمایش هواپیماها و فضاپیماها و همچنین قطعات و اجزایی مانند بدنه هواپیما، نیروگاه‌ها، سیستم‌های کنترل و هدایت، سیستم‌های الکتریکی و الکترونیکی و سیستم‌های ارتباطی و ناوبری می‌شود.
مهندسی هسته‌ای
مهندسی هسته‌ای شامل طراحی، ساخت، بهره‌برداری و آزمایش تجهیزات، سیستم‌ها و فرآیندهای مربوط به تولید، کنترل و تشخیص تشعشعات هسته‌ای می‌شود. این سیستم‌ها شامل شتاب‌دهنده‌های ذرات و راکتورهای هسته‌ای برای نیروگاه‌های برق و کشتی‌ها و همچنین تولید و تحقیق در مورد رادیوایزوتوپ‌ها می‌شوند. مهندسی هسته‌ای همچنین شامل نظارت و محافظت از انسان در برابر اثرات مضر تشعشعات نیز می‌شود.
مهندسی سازه
مهندسی سازه شامل طراحی، ساخت و بازرسی سازه‌های بزرگ مانند ساختمان‌های تجاری بزرگ، پل‌ها و زیرساخت‌های صنعتی می‌شود.
مهندسی پزشکی
مهندسی پزشکی عبارت است از طراحی سیستم‌ها، تجهیزات و دستگاه‌هایی برای استفاده در پزشکی. علاوه بر این، مهندسان پزشکی ارتباط نزدیکی با افراد در تیم پزشکی، از جمله پزشکان، پرستاران، تکنسین‌ها، درمانگران و محققین به منظور تعیین، درک و برآوردن نیازهای آنها برای دستیابی به سیستم‌ها، تجهیزات و دستگاه‌های کاربردی دارند.
مهندسی شیمی
مهندسی شیمی عبارت است از طراحی تجهیزات، سیستم‌ها و فرآیندهایی برای پالایش مواد خام و ترکیب و فرآوری مواد شیمیایی برای تولید محصولات ارزشمند.
مهندسی کامپیوتر
مهندسی کامپیوتر شامل طراحی قطعات سخت افزاری کامپیوتر، سیستم‌های کامپیوتری، شبکه‌ها و نرم افزارهای کامپیوتری می‌شود.
مهندسی صنایع
مهندسی صنایع عبارت است از طراحی و بهینه‌سازی امکانات، تجهیزات، سیستم‌ها و فرآیندهای تولید و پردازش مواد.
مهندسی محیط زیست
مهندسی محیط زیست، علمی برای پیشگیری، کاهش و حذف منابع آلوده‌کننده هوا، آب و زمین است. همچنین، مهندسان محیط زیست مسئول شناسایی و اندازه‌گیری سطوح آلودگی، تعیین منابع آلودگی، پاکسازی و بازسازی مکان‌های آلوده و اطمینان از انطباق فرآیندهای مهندسی بر اساس قوانین هستند.
چرا باید مهندس شد؟
مهندسی در شاخه‌های مختلف، یک حرفه هیجان‌انگیز است؛ اما یکی از بزرگترین مزیت‌های رشته‌های مختلف مهندسی این است که برای تمام چیزهایی در زندگی خود که دوست دارید، وقت می‌گذارید! به این معنا که می‌توانید وسایل و ابزارهایی خلق کنید که خودتان اولین مصرف‌کننده‌های آن خواهید بود و برای کار با آنها اشتیاق دارید. دلایلی که می‌توان برای مهندس شدن نام برد، شامل موارد زیر می‌شوند:
- خلاق بودن: مهندسی یک حرفه‌ی عالی برای استفاده از تخیل است و افرادی که دوست دارند از این قوه خود نهایت بهره را ببرند، مهندسی در شاخه‌های مختلف، یک رشته و حرفه‌ی جذاب به‌شمار می‌آید.
- فرصت همکاری با افراد بزرگ: در حرفه مهندسی نیاز به کار تیمی است و شما با افراد مختلف در شرکت‌ها و محیط‌های کارگاهی کار خواهید کرد. این افراد می‌توانند طراح باشند، می‌توانند معمار باشند، می‌توانند پزشک یا کارآفرین باشند و در نهایت، می‌توانید از بودن در کنار این افراد بهره ببرید و یاد بگیرید.
- با طراحی و ساخت وسایل ضروری، مشکلات را حل کنید: در رشته‌های مختلف مهندسی می‌توانید راه‌حل‌هایی را بیابید که تا به حال به فکر کسی نرسیده است. در واقع، می‌توانید به فردی تاثیرگذار در جامعه و دنیا تبدیل شوید.
- هرگز خسته نشوید: حل خلاقانه مسئله شما را به قلمروی ناشناخته می‌برد و این فرصت را به شما می‌دهد تا در کنار همکاران خود ایده‌پردازی کنید و از هم الهام بگیرید. در این مشاغل، این فرصت را دارید تا از کار خود و هر روز آن لذت ببرید.
- دستمزد خوبی داشته باشید: مهندسان نه تنها در جامعه از احترام برخوردار هستند، بلکه دستمزد بالایی نیز دریافت می‌کنند. حتی در برخی رشته‌های مهندسی و در ابتدای کار، حقوق‌های خوبی داده می‌شود.
- از انعطاف پذیری شغلی لذت ببرید: مدرک مهندسی به شما آزادی زیادی در یافتن شغل رویایی خود می‌دهد. این فرصت برای شما فراهم است تا در صنایع مختلف از طراحی، پزشکی، قانون و دولت کار پیدا کنید. برای کارفرمایان، مدرک مهندسی نشان دهنده فردی تحصیل‌کرده است که روش‌های تجزیه و تحلیل و حل مشکلات را که آموزش دیده و می‌تواند به شرکت در پیشرفت کمک کند.
- مسافرت رفتن: کار میدانی بخش بزرگی از کارهای مهندسی است. بسیاری از مهندسان عمران و معمار می‌توانند پروژه‌هایی برای ساخت آسمان‌خراش‌ها در کشورهای دیگر را بگیرند و یا حتی این فرصت را دارند تا در شرکت‌هایی کار کنند که روی پروژه‌های متعدد در شهرهای مختلف تمرکز دارند.
- تفاوت ایجاد کردن: به هر کجا که نگاه کنید نمونه‌هایی از فعالیت‌های مهندسی را مشاهده می‌کنید که تاثیر مثبتی بر زندگی روزمره بشر داشته‌اند. اتومبیل‌ها ایمن‌تر شدند، سیستم‌های صوتی آکوستیک صدای بهتری ارائه می‌دهند، آزمایش‌های پزشکی دقیق‌تر شدند و رایانه‌ها و تلفن‌های همراه بسیار سرگرم‌کننده‌تر شدند! این تفاوتی است که مهندسان در زندگی ما ایجاد کردند.
- تغییر دنیا: تصور کنید که زندگی بدون کنترل آلودگی برای حفظ محیط زیست، تجهیزات پزشکیِ حیاتی یا مصالح ساختمانی کم هزینه برای ساخت‌وساز، چگونه پیش خواهد رفت. همه اینها نیاز به مهندسی دارند. مهندسان به روش‌های مختلف جان انسان‌ها را نجات می‌دهند، از بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند، فقر را کاهش می‌دهند و از سیاره ما محافظت می‌کنند.
سایر مطالب پیشنهادی گروه شغلی مهندسی
تماس با ما
